Korona protetyczna to jedno z najczęściej stosowanych rozwiązań w stomatologii odtwórczej. Stosuje się ją w sytuacji, gdy naturalny ząb jest poważnie uszkodzony, osłabiony po leczeniu kanałowym, złamany lub kiedy wymagania estetyczne nie mogą zostać spełnione przez zwykłe wypełnienie.
Choć dla pacjenta zakładanie korony wydaje się stosunkowo prostym zabiegiem, w rzeczywistości jest to proces wieloetapowy, wymagający precyzyjnej diagnostyki, przygotowania klinicznego i ścisłej współpracy z laboratorium protetycznym.
Etap 1: Konsultacja i planowanie leczenia
Pierwszym krokiem jest dokładna ocena stanu jamy ustnej. Stomatolog wykonuje badanie kliniczne, zdjęcia RTG, a w razie potrzeby także tomografię komputerową. Analizuje, czy ząb nadaje się do odbudowy koroną, czy konieczne jest zastosowanie wkładu koronowo-korzeniowego lub nawet leczenie implantologiczne.
Na tym etapie omawiane są również rodzaje koron, czyli porcelanowe, cyrkonowe i metalowe, a także różnice w trwałości i estetyce. Pacjent otrzymuje także wstępną wycenę leczenia.
Etap 2: Przygotowanie zęba
Aby korona mogła być prawidłowo osadzona, ząb musi zostać odpowiednio przygotowany. Stomatolog wykonuje opracowanie, czyli oszlifowanie zęba. Polega ono na zmniejszeniu jego powierzchni o 1–2 mm z każdej strony, tak aby zmieściła się nowa „nakładka” w postaci korony.
W przypadku zębów leczonych endodontycznie, osłabionych dużymi ubytkami, często konieczne jest zastosowanie wkładu koronowo-korzeniowego, który wzmacnia konstrukcję i stanowi stabilną bazę dla przyszłej odbudowy.
Etap 3: Pobranie wycisków lub skan cyfrowy
Po oszlifowaniu zęba lekarz pobiera wyciski, tradycyjnie przy użyciu mas silikonowych lub nowocześnie za pomocą skanera wewnątrzustnego. Cyfrowy skan umożliwia precyzyjne odwzorowanie kształtu zęba, sąsiednich struktur i zgryzu, a następnie przesłanie danych do laboratorium protetycznego.
Na podstawie wycisku lub skanu technik projektuje koronę w systemie CAD/CAM i wykonuje ją z wybranego materiału.
Etap 4: Korona tymczasowa
Proces wykonania korony trwa zwykle od kilku dni do dwóch tygodni, a pacjent otrzymuje koronę tymczasową. Jest ona wykonana z materiału akrylowego i pełni kilka ważnych funkcji, m.in.
chroni oszlifowany ząb przed uszkodzeniem i nadwrażliwością,
pozwala zachować estetykę uśmiechu,
stabilizuje zgryz i zapobiega przesuwaniu się sąsiednich zębów.
Etap 5: Praca laboratorium
W laboratorium technik protetyczny, korzystając z wycisków lub pliku cyfrowego, przygotowuje koronę. W przypadku koron porcelanowych jest to proces warstwowego napalania ceramiki na podbudowie. Korony cyrkonowe i metalowe powstają z bloczków frezowanych w technologii CAD/CAM.
Na tym etapie dużą rolę odgrywa dobór koloru. Stomatolog i technik dopasowują barwę korony do sąsiednich zębów, aby efekt końcowy był jak najbardziej naturalny.
Etap 6: Przymiarka kliniczna
Po kilku dniach korona trafia do gabinetu. Stomatolog sprawdza, czy idealnie pasuje do oszlifowanego zęba i czy jest dobrze dopasowana brzeżnie. Kontroluje również punkty styczne z sąsiednimi zębami i kontakty zwarciowe.
Jeśli konieczne są drobne korekty, wykonuje się je przed ostatecznym osadzeniem. Pacjent ma też możliwość oceny estetyki, czyli koloru i kształtu.
Etap 7: Cementowanie
Ostatni krok to trwałe zamocowanie korony. W zależności od rodzaju materiału stosuje się różne cementy stomatologiczne, od tradycyjnych fosforanowych po nowoczesne cementy żywiczne oparte na adhezji.
Po osadzeniu stomatolog usuwa nadmiar materiału, poleruje powierzchnię i ponownie sprawdza dopasowanie. Od tego momentu pacjent może normalnie gryźć, jeść i uśmiechać się bez ograniczeń.
Etap 8: Kontrola i pielęgnacja
Po założeniu korony niezwykle istotna jest odpowiednia higiena jamy ustnej. Pacjent powinien szczotkować zęby, nitkować przestrzenie międzyzębowe i stosować płyny do płukania. Wskazane są także wizyty kontrolne co 6–12 miesięcy.
Regularne badania pozwalają ocenić stan dziąseł, szczelność korony oraz wykluczyć próchnicę wtórną.
Proces zakładania korony protetycznej to precyzyjna procedura, która łączy pracę lekarza i technika protetycznego. Składa się z kilku etapów. Od konsultacji i przygotowania zęba, przez pobranie wycisków, wykonanie i przymiarkę korony, aż po jej ostateczne osadzenie.
Dzięki nowoczesnym technologiom cyfrowym cały proces jest coraz szybszy i bardziej komfortowy. Odpowiednio wykonana i pielęgnowana korona może służyć pacjentowi nawet przez kilkanaście lat, przywracając estetykę i pełną funkcjonalność zgryzu.
