Kiedy pacjent traci ząb, pojawia się pytanie jak najlepiej go uzupełnić. Most protetyczny to jedna z najczęstszych odpowiedzi, ale stomatolog nie zawsze proponuje to samo rozwiązanie. Najczęściej rozważa dwie opcje, czyli
most klasyczny lub most adhezyjny. Każdy z nich działa inaczej, daje inne efekty i wymaga innego przygotowania. Zrozumienie tych różnic pomaga pacjentowi świadomie podjąć decyzję i aktywnie uczestniczyć w planowaniu leczenia.
Most klasyczny – trwałość w zamian za większą ingerencję
Stomatolog przygotowuje most klasyczny, szlifując zęby sąsiadujące z luką i pokrywając je koronami. Te korony utrzymują przęsło, czyli część zastępującą brakujący ząb. Cała konstrukcja zyskuje stabilność i pozwala normalnie gryźć, żuć i mówić.
Most klasyczny sprawdza się szczególnie wtedy, gdy pacjent potrzebuje uzupełnić więcej niż jeden brak zębowy albo gdy sąsiednie zęby i tak wymagają koron. To rozwiązanie, które stomatolodzy stosują od wielu lat i które nadal uchodzi za złoty standard w protetyce.
Most adhezyjny – oszczędzamy tkanki, ale tracimy na wytrzymałości
Most adhezyjny, nazywany też mostem Maryland, działa inaczej. Lekarz nie szlifuje zębów w tak dużym stopniu, a zamiast tego przykleja specjalne „skrzydełka” mostu do ich powierzchni. Zęby filarowe zachowują swoją naturalną strukturę, a pacjent unika niepotrzebnej ingerencji.
To świetna opcja przy pojedynczych brakach w odcinku przednim, zwłaszcza u osób młodych, które chcą zachować zdrowe zęby nienaruszone. Trzeba jednak pamiętać, że most adhezyjny łatwiej się odkleja i gorzej radzi sobie przy dużych siłach żucia, np. w strefach bocznych.
Porównanie mostów adhezyjnych i klasycznych
| Cecha | Most klasyczny | Most adhezyjny |
|---|---|---|
| Inwazyjność | Wymaga oszlifowania zębów filarowych | Zachowuje zęby w dużej mierze nienaruszone |
| Trwałość | Bardzo wysoka – często ponad 10 lat | Niższa – kilka lat, zależnie od warunków |
| Stabilność | Świetnie znosi duże siły żucia | Lepiej sprawdza się w odcinku przednim |
| Estetyka | Bardzo dobra, szczególnie porcelana i cyrkon | Również estetyczna, ale bardziej ograniczona |
| Koszt | Wyższy, szczególnie w wersjach pełnoceramicznych | Niższy, często traktowany jako rozwiązanie tymczasowe |
| Zastosowanie | Rozległe braki, strefy boczne, gdy filary wymagają koron | Pojedyncze braki w odcinku przednim, rozwiązanie przejściowe |
Kiedy wybrać most klasyczny, a kiedy adhezyjny?
Wybierając most klasyczny, pacjent stawia na trwałość. Lekarz stosuje go tam, gdzie liczy się stabilność, czyli najczęściej w odcinkach bocznych. To rozwiązanie, które sprawdza się także przy kilku brakach obok siebie.
Most adhezyjny wybiera się wtedy, gdy priorytetem staje się oszczędzenie zdrowych zębów. Pacjenci często traktują go jako rozwiązanie przejściowe, np. do czasu, aż będą mogli zdecydować się na implant. Stomatolog proponuje go najczęściej do uzupełnienia pojedynczego siekacza lub kła.
Most klasyczny i most adhezyjny to dwa różne sposoby rozwiązania tego samego problemu braku zęba. Pierwszy zapewnia trwałość i stabilność, ale wymaga ingerencji w sąsiednie zęby. Drugi pozwala zachować ich naturalną strukturę, ale wiąże się z mniejszą odpornością na obciążenia.
Nie istnieje jedno uniwersalne rozwiązanie. Lekarz zawsze ocenia warunki w jamie ustnej i wspólnie z pacjentem wybiera most najlepiej dopasowany do jego potrzeb i planu leczenia.
